در دوران بلوغ پسران چه نکاتی را باید رعایت کرد

دوران بلوغ پسران، مرحله‌ای سرنوشت‌ساز و حساس در مسیر رشد جسمی، ذهنی و احساسی است. در این سن، بدن دچار تغییرات هورمونی می‌شود، صدا کلفت‌تر، اندام‌ها قوی‌تر و احساسات شدیدتر می‌شوند. پدر و مادرها در این دوران بیش از هر زمان دیگری نقش مهمی دارند، چون نوع برخوردشان می‌تواند بر عزت‌نفس، رفتار و سلامت روان نوجوان تأثیر مستقیم بگذارد.
در این مقاله، به زبان ساده و علمی توضیح می‌دهیم بلوغ پسران از چه سنی شروع می‌شود، چه علائمی دارد، والدین باید چه نکاتی را رعایت کنند و چگونه می‌توان با گفت‌وگو و حمایت درست، این دوران را برای فرزندتان به تجربه‌ای مثبت و سالم تبدیل کرد.

بلوغ پسران چیست؟

بلوغ دوره ای است که در آن پسران یا دختران در حال رشد فرایند بلوغ جنسی را طی می کنند. بلوغ شامل یکسری مراحل جسمی است که منجر به دستیابی به باروری و ایجاد خصوصیات جنسی ثانویه، ویژگی های جسمی مرتبط با مردان و زنان بالغ می شود. در حالی که بلوغ شامل مجموعه ای از تحولات بیولوژیکی یا جسمی است، این روند همچنین می تواند بر رشد روانی، اجتماعی و عاطفی نوجوان تأثیر بگذارد.

بلوغ پسران تغییرات جسمی بلوغ برای یک پسر معمولاً با بزرگ شدن بیضه ها و جوانه زدن موهای ناحیه جنب شروع می شود و به دنبال آن رشد بین سنین ۱۰ تا ۱۶ سال (به طور متوسط ​​۱ تا ۲ سال دیرتر از زمانی که دختران شروع می کنند) رخ می دهد. دست ها و پاها سریع تر از بقیه بدن رشد می کنند. با بزرگ شدن شانه ها و افزایش وزن و عضله، فرم بدن او تغییر می کند.

چون پسرها دیرتر از دختران به بلوغ میرسند از سن 11 سالگی این بلوغ اغاز میشود البته شروع ان از سن 9 سالگی است و یا اواخر 14 سالگی طبیعی در نظر گرفته شده است و برخی از نوجوانان  به بلوغ زودرس میرسند

به نقل از سایت my.clevelandclinic.org  درباره دروان بلوغ پسران:

Puberty is your body’s natural way of physically becoming an adult. It’s the period of time when your major organs and body systems mature, and your body becomes capable of sexual reproduction. You experience mental and emotional development as well during puberty.

Although puberty makes you physically an adult, your brain continues to develop and mature into your mid-to-late 20s.

بلوغ، فرآیند طبیعی بدن برای تبدیل شدن به یک فرد بالغ از نظر فیزیکی است. این مرحله زمانی است که اندام‌ها و سیستم‌های اصلی بدن رشد و تکامل پیدا می‌کنند و بدن توانایی تولید مثل را به دست می‌آورد. در این دوران، رشد ذهنی و عاطفی نیز تجربه می‌شود.

با وجود اینکه بلوغ باعث می‌شود از نظر جسمی به مرحله بزرگسالی برسید، اما مغز همچنان تا اواسط یا اواخر دهه بیست زندگی به رشد و بلوغ خود ادامه می‌دهد.

درک عمیق‌تر دوران بلوغ پسران – نیازها، واکنش‌ها و رفتار درست والدین

چرا بعضی از بچه ها به بلوغ زودرس میرسند ؟

اگر بیضه ها و یا موهای شرمگاهی قبل از سن 9 سالگی رشد کنند به ان بلوغ زودرس گفته میشود یا برخی از بچه ها چاق هستند و در خیلی از مواقع پزشک هم در مورد بلوغ زودهنگام ان ها چیزی نمیداند اگر والدین دقت لازم را داشته باشند که پسرشان در چه سنی به بلوغ میرسد و اگر مشکلی در این زمینه داشته باشد و او را ازار میدهد و تغییراتش را حس میکنند باید به پزشک مراجعه کنند

در دوران بلوغ چه اتفاقاتی می افتد ؟ 

1. بیضه ها معمولا در 11 تا 12 سالگی شروع به رشد میکنند 
2. موهای شرمگاهی و موهای اطراف الت تناسلی و بیضه ها اغلب از 12 سالگی پسر شروع به رویش می کنند 
3. افزایش الت تناسلی پسر ها اغلب در حدود سن 13 سالگی اغاز میشود 
4. همچنین در سن 13 سالگی رشد پستان ها را در نوجوان خود مشاهده میکنید 
5. صدای پسران در حدود سن 13 سالگی شروع به کلفت شدن میکند 
6. ممکن است در نیمه 13 سالگی یک جهش در رشد داشته باشند 
7. در 14 سالگی ممکن است پسران ممکن است احتلام را تجربه کنند احتلام زمانی است که پسران در خواب مایع منی از الت تناسلیشان خارج میشود 
8. در 14 سالگی متوجه رشد موی زیر بغل نوجوان خواهید شد 
9. میانگین سن رسیدن به صدای بزرگسالی در 15 یا 16 سالگی است 
10. در 15 سالگی نوجوان شروع به دراوردن سیبیل میکند 
11. در 16 سالگی ممکن است متوجه شوید که ریش نوجوان در حال رشد است 

۵ نکته کلیدی برای برخورد صحیح با رفتارهای پسران نوجوان

1. محدودیت ها را تعیین کنید. اول از همه پدر و مادر و پسر نوجوان باید یک سری مرزها و قوانینی ایجاد کنند که هر دو طرف روی آنها توافق دارند. این قوانین باید مبتنی بر ارزش های مشترک در رابطه با ایمن ماندن و هماهنگی در خانواده باشد.
2. قوانین را بنویسید. علاوه بر تعیین حد و مرزها، خانواده ها باید پیش نویسی کتبی از توافق نامه شان تهیه کنند. به این ترتیب دستورالعمل ها و مرزها برای همه مشخص می شود.
   درباره عواقب با هم توافق کنید. در مرحله بعد، والدین و فرزندان باید درباره عواقب زیر پا گذاشتن قوانین با هم توافق کنند و متناسب با سن و سال افراد تنبیهاتی در نظر بگیرند. مثلا یکی از پیامدهای شکستن مرزها می تواند محروم شدن از استفاده از ماشین یا زودتر به خانه آمدن باشد. این عواقب با متناسب سن فرد در نظر گرفته شوند.
3. از روش جبران کردن استفاده کنید. علاوه بر تنبیه می توان از راه جبران یا ترمیم هم استفاده کرد. این کار باعث می شود نوجوان شما درصدد جبران نقض قوانین بربیاید. مثلا اگر موقع رانندگی جریمه شد، خودش به تنهایی جریمه را بپردازد یا بعد از دعوا، خودش برای بهبود روابط اقدام کند. در نتیجه، نوجوان می تواند از این طریق اعتماد والدینش را جلب کند.
   از مجازات شدید خودداری کنید. یادتان باشد مجازات و تنبیه شدید در هیچ شرایطی بهترین روش برخورد با نوجوان نیست. در حقیقت مجازات می تواند اوضاع را بدتر کند. در چنین شرایطی ممکن است پسر نوجوانتان احساس ناراحتی و طرد شدن کند و به همین خاطر بیشتر از والدینش دور شود.

نیازهای تغذیه اي دوران بلوغ

• با توجبه به اینکه در مرحله بلوغ یک رشد سریع و ناگهاني رخ مي دهد و نوجوان بعلّت سوخت و ساز بالاي بدن نياز زيادي به انرژي دارد.۰(بطور متوسط ۲۸۰۰ کالری) بنابراین تغغذیه دوران بلوغ و دريافت مواد مغذي به ميزان کافي جهت تأمين انرژي از اهميّت ويژه اي برخوردار است. نوجوان در برنامه غذايي نياز به گروه هاي غذايي از جمله پروتئين ها، ويتامين ها و املاح (به ويژه آهن، يد، کلسيم، روي) دارد.

توصیه ها:

۱. پروتئین به صورت حیوانی (تخم مرغ، گوشت، شیر و پنير) و گياهي (غلات و حبوبات) وجود دارد که مصرف روزانه ۴۵ – ۷۵ گرم برای نوجوان لازم است.

۲. انواع ویتامین ها و املاح معدنی که با مصرف سبزيجات، ميوه جات تازه تأمين مي شود.

۳. مصرف روزانه لبنیات و شیرتأکید شده است.

۴. صبحانه وعده غذایی بسیار مهمي براي نوجوان است.

۵. مصرف میان وعده مناسب در برنامه غذایی نوجوان لازم است.

۶. از تهیه مواد غذایی که ارزش غذايي ندارند مثل انواع چيپس، پفک، نوشابه هاي گازدار، شيريني هاي خامه اي، مواد غذايي پر چرب و پر نمک كه با سلامت نوجوان منافات دارد خودداري گردد.

ورزش در دوران بلوغ

به دلایل زیر ورزش کردن در دوران بلوغ اهمیّت بسيار زيادي دارد:

۱. ورزش وسیله ای جهت تأمین بهداشت و سلامت فردي است، پرداختن به ورزش سبب سلامت جسمي، رواني و اجتماعي مي شود.

۲. بسیاری از مسایل روحي نوجوانان از قبيل رفتارهاي پرخاشگرانه، خجالت، گوشه گيري، افسردگي و نداشتن اعتماد به نفس با ورزش بهبود مي يابد.

۳. ورزش مناسب باعث افزایش ظرفیّت شخصیّتي نوجوان مي شود و تحمل او را در برابر مشکلات زندگي بيشتر مي کند.

۴. ورزش در نوجوانی، فرد را از ابتلا به بیماری ها در ميانسالي مصون مي سازد. تمرينات بدني سبب قامتي استوار و بدني ورزيده مي شود و نوجوان ظاهري مناسب پيدا مي کند و در سنين بالاتر از دردهاي ناشي از ضعف عضلاني رنج نمي برد.

۵. ورزش مهم ترین و مناسب ترین روش برای کاهش اضافه وزن در نوجوان است.

مشکلات دوران بلوغ پسران

 بلوغ زودرس پسران

• بلوغ زودرس مرکزی (CPP) بلوغی است که به دلیل آزاد شدن هورمون ها از هیپوتالاموس مغز زودتر از حد طبیعی اتفاق می افتد. در حالی که متخصصان پزشکی در مورد تعریف سن بلوغ زودرس توافق کامل ندارند، بسیاری از پزشکان معتقدند که اگر علائم و نشانه های بلوغ زودرس در پسران قبل از سن رخ دهد، باید ارزیابی پزشکی برای بلوغ زودرس انجام شود.
• برای پسراني كه علائم بروز ويژگي هاي جنسي ثانويه را قبل از ۹ سالگي نشان مي دهند بلوغ زودرس را در نظر مي گيرند. بلوغ زودرس می تواند با مشکلات روانی همراه باشد که ممکن است رشد عاطفی کودک را تحت تأثیر قرار دهد.
• در پسران، بلوغ زودرس به احتمال زیاد با یک مشکل پزشکی زمینه ای همراه است. در حالی که در بسیاری از موارد نمی توان علت دقیق بلوغ زودرس را تعیین کرد، تعداد کمی از موارد مربوط به ناهنجاری بیضه ها، ناهنجاری های غده تیروئید یا سایر مشکلات هورمونی، شرایط ژنتیکی، تومورها یا عفونت های مغز و آسیب به آنها است.
• بلوغ زودرس ممکن است با درمان بیماری زمینه ای مسئول این بیماری یا کاهش سطح بالای هورمون های جنسی با داروهایی (معروف به آگونیست های GnRH) که مانع تولید هورمون های جنسی می شوند برای جلوگیری از پیشرفت جنسی، درمان شود.

 تأخیر در بلوغ پسران

• تاخیر بلوغ معمولاً زمانی گفته می شود که در پسرهای ۱۴ ساله حجم بیضه افزایش نیافته باشد. گاهی اوقات، تاخیر در بلوغ به طور طبیعی و به صورت خانوادگی رخ می دهد ولی بعد از آن رشد طبیعی نوجوان به طور عادی پیش می رود.
• شرایط پزشکی مزمن مانند دیابت یا فیبروز کیستیک، نیز ممکن است باعث تاخیر در شروع بلوغ شود. شرایط ژنتیکی، مشکلات غده هیپوفیز یا تیروئید، مشکلات بیضه ها و سوء تغذیه از دیگر دلایل تأخیر بلوغ است.

پیشنهاد ما : با نوجوان افسرده چگونه رفتار کنیم ؟

رعایت نکات بهداشتی در دوران بلوغ 

1. تعویض لباس و حمام مرتب 
2. به دلیل افزایش تعریق در زیر بغل و افزایش فعالیت غدد چربی و غدد عرق باعث ایجاد بوی بد میشود به همین دلیل نیاز به حمام در این دوره بیشتر است 
3. استفاده از حوله و وسایل بهداشتی و اصلاح موهای زائد بدن 
4. رعایت بهداشت دهان و دندان و مسواک زدن و مراجعه به دندانپزشک 
5. ورزش کردن و خواب کافی 
6. تغذیه مناسب 
7. کسب اطلاعات کافی در مورد بلوغ از طریق کتاب و یا مشاوره 
8. هم نشینی با دوستان تایید شده از طرف والدین 
9. عدم کشیدن سیگار و مصرف مواد مخدر 
10. مشاوره با پزشک در صورت وجود بیماری جسمی غیر معمول 
11. پرهیز از دست زدن به جوش صورت 

آسیب های اجتماعی دوران بلوغ 

• تجربه های جدید 

کودک شما محدودیت ها و توانانیی های خود را جست و جو میکند و باید هویت فردی خود را به شما و خودش . دیگران بشناساند ممکن است قبل از تست و تجربه چیزهای جدید با خطرات زیادی روبه رو شود و بخواهد همه چیز را تجربه کند شما باید مراقب رفتارهای او باشید و از او حمایت کنید

• اطرافیان پسر شما و تاثیرات ان ها 

دوستان و همسالان بر روی رفتار ان ها تاثیرات مخربی دارند در ظاهر و علایق و احساسات و عزت نفس ان ها

• هویت جنسی 

فرزند شما وارد روابط احساسی با جنس مخالف خود میشود برای برخی از ان ها در روابط صمیمی و جنسی تمایزی نیست یعنی به درک این موضوع نرسیده اند باید در این زمینه پخته تر شوند و به ان ها فرصت دهید تا بتوانند به درک . تمایز این دو موضوع برسند باید والدین اموزش های جنسی در سن بلوغ را جدی بگیرند چون در این سن گرایش جنسی بسیار زیاد است و تا جوانی هم این موضوع ادامه دارد

• وسایل ارتباط جمعی و رسانه ها 

اینترنت و تلفن همراه و شبکه های اجتماعی در یادگیری و تاثیرات و تغیررات در پسر نوجوان شما خواهند داشت پس مدیریت شده رفتار کنید و به ان ها نیز این موضوع را اموزش دهید

• تصمیم گیری 

فرزند شما بدون فکر کردن کارهایی را انجام میدهد چون مهارت تصمیم گیری در ان ها هنوز شکل نگرفته است و او از خطرات احتمالی و عواقب اتفاقات آگاهی لازم را ندراد و در حال تجربه کردن است

وظایف والدین در مقابل نوجوانان چیست ؟

ایجاد ساختار در پسران نوجوان 

• ساختاری که اعتماد اجاد میکند چون پسران عملکرد مغزی کاملی برای اینکه انتخابات درست را تجربه کنند را ندارند و انتخابشان ممکن ایت درست نباشد و والدین باید با نوجوانان خود کار کنند تا بتوانند روال زندگی را با ارمش سپری کنند نباید به گونه ای رفتار کنند که او این احساس را داشته باشد که نمیتواند هدفمند زندگی کند یا در ایجاد ساختار زندگی ناتوان است باید نتایج فرایند همان چیزی باشد که او نیاز دارد .

داشتن خواب کافی

• چون نوجوانان شما در سن حساسی قرار دارد باید خواب کافی داشته باشد هر شب بین ساعت 8 تا 10 بخوابد در این زمینه الگوی خواب منظم داشتن مساله بسیار مهمی است اگر خواب کافی نداشته باشد توانایی یادگیری و گوش دادن و تمرکز کردن و حل مسائل را ندارد ممکن است مشکلات جسمانی مانند اکنه زدن و جوش زدن را تجربه کند و یا قهوه و یا نوشابه زیاد مصرف کند ندشاتن خواب کافی باعث زود عصبانی شدن او میشود و از کنترل خارج میشود و از زود عصبانی شدن خود کلافه و پشیمان میبشود

اعتماد داشتن به پسران نوجوان 

• عصبانتی که پسر نوجوان در خانواده حس میکند فکر میکند به او اعتماد ندارید باید اهمیت داشتن خانواده را به او توضیح دهید و در کنارش مهم بودن جامعه و رفتار اجتماعی را به او بیاموزید و این حس اعتماد و دوست داشتن را به او متذکر شوید و در برنامه های خانوادگی او را مشارکت دهید و در مورد مدیریت مالی با او مشورت کنید و به او یاد دهید چگونه پس انداز کند در مورد احترام به حقوق دیگران این مهارت را به او اموزش دهید و ارتباط خوبی را با او برقرار کنید مثلا زمانی که با او امری را واگذار میکنید ارتباط چشمی خوبی با او برقرار کنید و از سخنرانی کردن بپرهیزید و از جملات کوتاه استفاده کنید و به او در درک مسولیت کمک کنید

مسئولیت پذیری در پسر نوجوان 

• پسران نوجوان مسولیت ها را الگو برداری میکنند یعنی با مشاهده و تقلید از خانواده یاد میگیرند و اگر اشتباهاتی در رفتار اعضای خانواده وجود داشته باشد میتوانند در رفتار نوجوان شما تاثیر بسزایی داشته باشد مثلا مد و لباس و تغییر در پوشش ان ممکن است برای والدین عجیب باشد و مخالف با عقاید و پوشش خانواده است بهتر است برای چیزهایی که خط قرمز شماست قوانین تعیین کنین مثل سیگار کشیدن ،مصرف مواد مخدر و غذا خوردن و …
• بسیاری از نوسانات روحی در ان ها به دلیل تغییرات هورمونی و رشد اتفاق می افتد و ممکن است بر روی احساسات خود کنترلی نداشته باشند و یا عصبی و یا خشن شوند

دوستان پسران نوجوان 

• دوستان بیشتر از والدین بر روی نوجوان شما تاثیر میگذارند و این یک امر طبیعی است و تغییراتی را در ان ها خواهند داشت پس در تعیین دوست به ان ها کمک کنید دلیل اینکه تاثیر پذیری از دوستان دارند دوست نداشتن والدین و یا بی احترامی به ان ها نیست او در حال پیدا کردن راه حل برای مشکلات خود است عصبی نشوید و اورا درک کنید این عصبانیت فاصله میان شما و نوجوانتان را بیشتر میکند او به حمایت شما نیاز دارد این را هرگز فراموش نکنید

ارتباط پدر و پسر 

• چون پسرها با پدر خود راحت تر هستند در نتیجه در مورد مسائل و مشکلات با پدران خود بیشتر صحبت میکنند باید به عنوان پدر یک ساعت از وقت خود را روزانه در اختیار فرزندتان قرار دهید نباید با خشونت پرخاشگری با او رفتار کنید چون او را از صحبت و شمورت با شما پشیمان خواهید کرد و مشکلاتش را در بیرون از خانه و با روش های ناسالم حل خواهد کرد

چه اتفاقاتی در بدن  و مغز یک پسر نوجوان در سن بلوغ رخ میدهد ؟

به دلیل تغییرات هورمونی و بیولوژیکی زیادی که در دوران بلوغ رخ میدهد در تععین رفتار ان ها تاثیر دارد در بین 10 تا 14 سالگی بلوغ اتفاق می افتد از نظر جسمی 15 تا 16 سالگی ان ها بالغ میشوند قدشان بلندتر میشود صدایشان کلفت تر میشود و یا عضلاتشان رشد میکند و علاوه براین تغییرات جسمی از نظر عاطفی و احساسی هم دچار تغییر میشوند این دوره برایشان هیجان زیادی دارد و او را در این دوره درک کنید و نوجوان در این دوره بیشتر علاقه به رابطه با جنس مخالف و رابطه جنسی دارند چون ناحیه ای از مغزشان هنوز تکمیل نشده به همین دلیل بیشتر از دختران درگیر هستند و تا اواسط 20 سالگی این قشر جلویی از مغز به حد تکامل خود نمیرسد باید در رفتار با نوجوان خود دقت لازم را داشته باشید. با مطالعه مقاله نوجوانان در دوران بلوغ از نظر جسمی و ذهنی چه تغییراتی می کنند اطلاعات کاملی را کسب خواهید کرد.

پیشنهاد ما : آیا نوجوانان به قانون گذاری در خانواده نیاز دارند ؟

نتیجه‌گیری

دوران بلوغ پسران اگرچه پر از تغییرات جسمی و روانی است، اما با درک، گفت‌وگو و همراهی والدین می‌تواند به یکی از زیباترین مراحل رشد تبدیل شود. پسر نوجوان بیش از هر چیز به درک، امنیت عاطفی و الگوی صحیح نیاز دارد. به جای قضاوت یا محدود کردن، باید مسیر آگاهی، گفتگو و احترام را پیش گرفت تا نوجوان بتواند هویت خود را سالم و آگاهانه بسازد.
به خاطر داشته باشید: هیچ دو نوجوانی مثل هم نیستند، پس با صبر، عشق و آموزش، همراه و شنونده‌اش باشید تا از این مرحله، پسر شما با اعتمادبه‌نفس و تعادل بیرون بیاید.

سؤالات متداول 

 ۱. بلوغ پسران معمولاً از چه سنی شروع می‌شود؟
در بیشتر پسران، بلوغ بین ۹ تا ۱۴ سالگی آغاز می‌شود. اگر علائم بلوغ پیش از ۹ سالگی دیده شود، ممکن است نشانه بلوغ زودرس باشد و نیاز به بررسی پزشک دارد.

 ۲. نشانه‌های اولیه بلوغ در پسران چیست؟
رشد بیضه‌ها، رویش موهای شرمگاهی، تغییر صدا، افزایش قد و گاهی بروز جوش از اولین نشانه‌های بلوغ پسران هستند.

۳. چگونه باید با پسر نوجوان درباره بلوغ صحبت کنیم؟
صادقانه و بدون ترس. بهترین زمان زمانی است که خود نوجوان درباره تغییراتش سؤال می‌پرسد. والدین باید با آرامش و واژگان ساده توضیح دهند تا نوجوان احساس خجالت یا اضطراب نکند.

 ۴. چه تغذیه‌ای در دوران بلوغ برای پسران مناسب است؟
مصرف پروتئین (تخم‌مرغ، گوشت، لبنیات)، میوه و سبزیجات تازه، لبنیات و غلات کامل برای رشد استخوان‌ها و عضلات ضروری است. از نوشابه، چیپس و غذاهای پرچرب باید پرهیز شود.

 ۵. اگر پسرم دیرتر از بقیه هم‌سن‌هایش به بلوغ برسد، طبیعی است؟
بله. در بسیاری از موارد تأخیر در بلوغ طبیعی است و به تفاوت‌های ژنتیکی یا ساختار بدنی مربوط می‌شود. اما اگر تا ۱۴ سالگی هیچ نشانه‌ای دیده نشد، بهتر است با پزشک متخصص غدد مشورت شود.