کارتون های نوستالژی دهه 60 و 70 + لینک دانلود کارتون های قدیمی
کارتون های قدیمی بخش مهمی از خاطرات تصویری چند نسل از ایرانیان را شکل داده‌اند. در دهه‌های ۶۰ و ۷۰، پخش محدود تلویزیونی، باعث شد هر کارتون قدیمی به رویدادی پرهیجان برای کودکان آن دوران تبدیل شود. شخصیت‌هایی مانند پلنگ صورتی، پینوکیو و رامکال با دوبله‌های ماندگار فارسی، به نمادهای نوستالژیک دوران کودکی تبدیل شدند.
اگر به عقب بازگردیم، از قدیمی‌ترین کارتون های پخش‌شده در ایران می‌توان به تولیدات کلاسیک استودیو دیزنی و آثار ژاپنی اشاره کرد که در قالب برنامه‌های کودک تلویزیون ملی نمایش داده می‌شدند. همچنین در کنار این آثار خارجی، نسل تازه‌ای از انیمیشن‌سازان ایرانی نیز در همان سال‌ها فعالیت خود را آغاز کردند و نخستین تولیدات بومی را ساختند.
در این مقاله به معرفی جامع‌ترین فهرست از کارتون های قدیمی، کارتون های دهه ۶۰ و ۷۰، و کارتون های قدیمی سینمایی می‌پردازیم. علاوه بر بررسی ویژگی‌های هنری و فرهنگی هر اثر، لینک‌های تماشای قانونی آن‌ها نیز برای علاقه‌مندان گردآوری شده است. این مطلب، دعوتی است برای مرور دوباره‌ی دنیای رنگارنگ و ارزشمند کارتون‌های دوران گذشته.
لیست کارتون‌های قدیمی دهه ۶۰ و ۷۰ خاطرات ماندگار تلویزیون ایران
آن روزها تلویزیون‌های ایران فقط دو شبکه داشتند و امکانات ارتباطی امروزی نبود، اما همان دو شبکه محدود برای بسیاری از کودکان زمانه نقطه‌ی امید و شور بود. این بخش از مقاله به معرفی محبوب‌ترین کارتون‌های پخش شده در آن دوره می‌پردازد، آثاری که هنوز نام‌شان برای بسیاری یادآور روزهای شیرین کودکی است.
پلنگ صورتی (The Pink Panther) – خنده بی‌کلام همیشگی
- پخش در ایران: دهه ۶۰/۷۰ | کشور تولید: آمریکا/بریتانیا
- خلاصه: بداهه‌کمدی‌های تصویریِ یک پلنگ صورتی و «مرد کوچک»؛ طنز بی‌دیالوگ.
تام و جری (Tom and Jerry) – موش و گربه‌ی افسانه‌ای
- پخش در ایران: دهه ۶۰/۷۰ | کشور تولید: آمریکا
- خلاصه: تعقیب‌وگریزهای بامزه با ترفندهای خلاقانه.
ملوان زبل (Popeye) – قدرتِ اسفناج
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور تولید: آمریکا
- خلاصه: پاپای، آلیو و بلوتو؛ هر قسمت، چالش و یک قوطی اسفناج!
دارکوب زبل (Woody Woodpecker) – شیطنت‌های وودی
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: دارکوبِ بیش‌فعال با خنده‌ی معروف و خرابکاری‌های بی‌پایان.
معاون کلانتر (Deputy Dawg) – کلانترِ مهربان جنوب
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: معاونِ سگ‌سان درگیرِ ماجراهای روستایی.
لولک و بولک (Bolek and Lolek) – دو رفیق بازیگوش
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: لهستان
- خلاصه: ماجراجویی‌های کوتاهِ بی‌دیالوگ.
رکسیو (Reksio) – سگِ باهوشِ محله
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: لهستان
- خلاصه: گره‌گشایی‌های یک سگ دوست‌داشتنی.
ویکی وایکینگ (Vicky the Viking) – مغز بهتر از عضله
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن/اتریش/آلمان
- خلاصه: ویکی با فکرش مشکلات قبیله را حل می‌کند.
هایدی، دختر آلپ (Heidi) – طبیعت و سادگی
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن (اقتباس)
- خلاصه: زندگی هایدی در آلپ، دوستی با پیتر و پدربزرگ.
چوبین (Hoshi no Ko Chobin) – موجود کوچولوی فضایی
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: چوبین در جست‌وجوی مادر؛ تقابل با برونکا.
سندباد (Arabian Nights: Sinbad’s Adventures) – قصه‌های دریایی
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: سفرهای سندباد با علی‌بابا و شیلا.
گامبا (Adventures of Gamba) – نبرد با راسوی سفید
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: تیمی از موش‌ها در سفری خطرناک.
ماجراهای هاکلبری فین (Huckleberry Finn)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: سفر رودخانه‌ای هاک با «جیم».
- چرا محبوب؟ مضمون آزادی و دوستی.
ماجراهای نیلز (The Wonderful Adventures of Nils)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن/سوئد
- خلاصه: نیلز کوچک‌شده همراه غازها در طبیعت.
بل و سباستین (Belle and Sebastian)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن/فرانسه
- خلاصه: پسرک و سگِ نگهبان در کوه‌های پیرنه.
- چرا محبوب؟ دوستی کودک و حیوان، لوکیشن‌های چشم‌نواز.
خانواده دکتر ارنست (Swiss Family Robinson: Flone…)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: خانواده‌ای گرفتار در جزیره ناشناس.
لینک دانلود خانواده دکتر ارنست
بچه‌های مدرسه والت / قلب (School of Love: Cuore)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: قصه‌های مدرسه‌ای و «نامه‌های ماهانه».
لینک دانلود بچه های مدرسه والت
میتی کومان (Mito Komon) – قهرمان عدالت
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: سفرهای میتی کومان و افشای نشان حاکم بزرگ.
فوتبالیست‌ها: کاپیتان سوباسا (Captain Tsubasa)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: مسیر رشد سوباسا تا تیم‌های ملی/باشگاهی.
رامکال (Rascal the Raccoon)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن (اقتباس)
- خلاصه: استرلینگ و راکون بازیگوشش.
سرندیپیتی (Serendipity the Pink Dragon)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: کِنا و اژدهای صورتیِ مهربانِ جزیره.
بارباپاپا (Barbapapa) – خانواده‌ی رنگی تغییرشکل‌پذیر
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: فرانسه/هلند/ژاپن
- خلاصه: خانواده‌ای که با تغییر شکل مشکل‌ها را حل می‌کنند.
پروفسور بالتازار (Professor Balthazar)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: کرواسی (یوگسلاوی سابق)
- خلاصه: اختراع‌های عجیب برای حل بحران‌های شهری.
مورچه و مورچه‌خوار (The Ant and the Aardvark)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: شکار بی‌نتیجه‌ی مورچه‌خوار آبی!
- چرا محبوب؟ دیالوگ‌های بامزه و تعقیب‌های خلاق.
لینک دانلود مورچه و مورچه‌خوار
سفرهای گالیور (The Adventures of Gulliver)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا (هانا-باربرا)
- خلاصه: گالیور در سرزمین لی‌لی‌پوت.
گوریل انگوری (The Great Grape Ape Show)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: گوریل بنفشِ عظیم و رفیق کوچکش.
یوگی و دوستان (Yogi’s Gang / Yogi Bear)
- پخش در ایران: دهه ۶۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: یوگی و گروهش در سفرها و دردسرها.
پت و مت (Pat & Mat) – استادان خرابکاری!
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: چکسلواکی
- خلاصه: دو تعمیرکار که همیشه بدتر می‌کنند… تا آخر درست!
آن شرلی با موهای قرمز (Anne of Green Gables)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن (اقتباس)
- خلاصه: زندگی «آن» یتیم در گرین گیبلز.
- چرا محبوب؟ شخصیت‌پردازی گرم و تیتراژ فراموش‌نشدنی.
لینک دانلود آن شرلی با موهای قرمز
زنان کوچک (Tales of Little Women)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن
- خلاصه: فراز و فرود زندگی چهار خواهر.
حنا دختری در مزرعه (Katri, Girl of the Meadows)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: ژاپن/فنلاند
- خلاصه: کار و تلاش «کاتری» در روستا.
لینک دانلود حنا دختری در مزرعه
اسکوبی‌دو کجایی! (Scooby-Doo, Where Are You!)
- پخش در ایران: دهه ۷۰ | کشور: آمریکا
- خلاصه: گره‌گشایی معماهای «گروه میستری ماشین».
لیست محبوب ترین کارتون‌های قدیمی سینمایی
در کنار کارتون‌های سریالی تلویزیونی، برخی از انیمیشن‌های بلند سینمایی نیز در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ میلادی و حتی سال‌های بعد، تأثیر عمیقی بر خاطره‌ی کودکان ایرانی گذاشتند. بیشتر این آثار، تولیدات کلاسیک استودیوهایی چون دیزنی، توئی انیمیشن ژاپن و دریم‌ورکز اولیه بودند و در نسخه‌های دوبله‌شده از طریق سینماها، ویدیو کلوپ‌ها یا تلویزیون ملی ایران پخش می‌شدند. این انیمیشن‌ها ترکیبی از قصه‌های افسانه‌ای، پیام‌های انسانی و موسیقی‌هایی هستند که هنوز پس از دهه‌ها در ذهن ما زنده‌اند.
در ادامه، چند مورد از شاخص‌ترین کارتون‌های سینمایی قدیمی و نوستالژیک را مرور می‌کنیم:
سفیدبرفی و هفت کوتوله (Snow White and the Seven Dwarfs – 1937)
- استودیو سازنده: Walt Disney
- داستان : نخستین انیمیشن بلند تاریخ سینما؛ قصه‌ی پرنسس مهربانی که در جنگل با هفت کوتوله زندگی می‌کند.
بامبی (Bambi – 1942)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: زندگی گوزن کوچکی از تولد تا بلوغ، همراه با دوستی، فقدان و طبیعت.
- اهمیت: اثری شاعرانه درباره رشد و اندوه؛ از نخستین تجربه‌های احساسی کودکان ایرانی در سینما.
سیندرلا (Cinderella – 1950)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: دختری مهربان که با کمک فرشته‌ی مهربانش از سختی‌ها رها می‌شود و عشق واقعی‌اش را پیدا می‌کند.
- اهمیت: بازتاب مفهوم امید، زیبایی درونی و پاداش نیکی.
کتاب جنگل (The Jungle Book – 1967)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: پسری به نام موگلی در جنگل و رابطه‌اش با خرس، ببر و میمون‌ها.
- اهمیت: ترکیب موسیقی جاز با ماجرایی پرنشاط؛ از پرتماشاترین انیمیشن‌های دیزنی در ایران.
آلیس در سرزمین عجایب (Alice in Wonderland – 1951)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: دختری که از سوراخ خرگوش به دنیایی سورئال و پر از شخصیت‌های عجیب وارد می‌شود.
- اهمیت: یکی از نمادهای تخیل در سینما.
روباه و سگ شکاری (The Fox and the Hound – 1981)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: دوستی میان روباه و سگ شکاری که با بزرگ‌تر شدن‌شان به دشمنی می‌انجامد.
- اهمیت: مفهومی عمیق درباره طبیعت، دوستی و جدایی.
شیرشاه (The Lion King – 1994)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: روایت اسطوره‌ای درباره رشد، عدالت و بازگشت شاهزاده‌ی شیر به سرزمینش.
- اهمیت: نماد نسل ۷۰ ایران و یکی از ماندگارترین آثار موسیقایی دیزنی.
علاءالدین (Aladdin – 1992)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: پسری فقیر از شرق که با چراغ جادو سرنوشت خود را تغییر می‌دهد.
- اهمیت: ارتباط فرهنگی با قصه‌های ایرانی و عربی باعث محبوبیت زیاد در ایران شد.
زیبای خفته (Sleeping Beauty – 1959)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: پرنسس آئورورا که به طلسم جادوگر دچار می‌شود تا شاهزاده با بوسه‌ای او را بیدار کند.
- اهمیت: انیمیشنی با موسیقی کلاسیک و طراحی هنری باشکوه.
دامبو (Dumbo – 1941)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: فیل کوچکی با گوش‌های بزرگ که یاد می‌گیرد پرواز کند.
- اهمیت: پیام اعتمادبه‌نفس و تفاوت مثبت.
دیو و دلبر (Beauty and the Beast – 1991)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: عشق میان دختری مهربان و شاهزاده‌ای طلسم‌شده.
- اهمیت: اولین انیمیشن نامزد اسکار بهترین فیلم.
بانو و ولگرد (Lady and the Tramp – 1955)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: ماجرای عاشقانه دو سگ از طبقات متفاوت جامعه.
- اهمیت: اولین انیمیشن دیزنی با فرمت سینماسکوپ.
شمشیر در سنگ (The Sword in the Stone – 1963)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: روایت دوران کودکی شاه آرتور و کشف شمشیر افسانه‌ای.
- اهمیت: ترکیب اسطوره، طنز و آموزش.
گربه‌های اشرافی (The Aristocats – 1970)
- استودیو: Walt Disney
- داستان: خانواده‌ای از گربه‌های پاریسی درگیر ماجرایی موزیکال.
- اهمیت: موسیقی جاز و طراحی رنگارنگ.
شرک (Shrek – 2001) (پایان نسل کلاسیک)
- استودیو: DreamWorks
- داستان: غولی سبز و طناز که با شاهزاده‌ای متفاوت ازدواج می‌کند.
- اهمیت: مرز بین انیمیشن کلاسیک
در پایان
مرور کارتون‌های قدیمی نشان می‌دهد که این آثار فراتر از یک سرگرمی ساده بوده‌اند؛ آن‌ها بخش ارزشمندی از هویت فرهنگی و رسانه‌ای کشور محسوب می‌شوند. در کنار آثار تلویزیونی، بسیاری از کارتون‌های قدیمی سینمایی نیز نقش مهمی در شکل‌گیری سلیقه بصری نسل‌های مختلف داشتند. فیلم‌هایی چون «سفیدبرفی و هفت کوتوله»، «شیرشاه» و «علاءالدین» هنوز هم به عنوان کلاسیک‌های جاودان انیمیشن شناخته می‌شوند و در میان علاقه‌مندان ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارند.
تماشای دوباره‌ی کارتون‌های قدیمی نه تنها حس نوستالژی را زنده می‌کند، بلکه می‌تواند الهام‌بخش نسل جدیدی از هنرمندان و انیمیشن‌سازان ایرانی باشد تا مسیر پیشرفت این هنر را ادامه دهند.
پرسش‌های متداول
1. قدیمی‌ترین کارتون پخش‌شده در تلویزیون ایران کدام است؟
اولین کارتون‌های پخش‌شده در ایران به اوایل دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی بازمی‌گردد، اما در دهه ۶۰ کارتون‌هایی مثل «پلنگ صورتی» و «تام و جری» جزو نخستین آثار ثابت برنامه کودک بودند.
2. آیا می‌توان کارتون‌های دهه ۶۰ را هنوز تماشا کرد؟
بله. بسیاری از این کارتون‌ها در آرشیو صداوسیما، سایت آپارات، تلوبیون و حتی یوتیوب رسمی در دسترس‌اند. برخی نسخه‌ها نیز توسط شرکت‌های داخلی بازسازی و دوبله مجدد شده‌اند.
3. اولین کارتون سینمایی دنیا چه بود؟
اولین انیمیشن بلند تاریخ سینما، فیلم «سفیدبرفی و هفت کوتوله» (Snow White, 1937) از استودیوی دیزنی است که مسیر تولید انیمیشن‌های بلند را در جهان آغاز کرد.
4. چه انیمیشن‌هایی در ایران ساخته شدند؟
از آثار پیشگام ایرانی می‌توان به «مردی که لب نداشت»، «مدرسه موش‌ها»، «قصه‌های مجید» و «شکرستان» اشاره کرد. این آثار پایه‌گذار هویت انیمیشن ایرانی بودند.
5. بهترین سایت برای تماشای کارتون‌های قدیمی کجاست؟
پلتفرم‌های قانونی مانند آپارات، تلوبیون، فیلیمو و نماوا بخش ویژه‌ای برای کارتون‌های کلاسیک دارند. همچنین کانال‌های رسمی صداوسیما در آپارات، آرشیو دهه ۶۰ و ۷۰ را بازنشر می‌کنند.
دیدگاهتان را بنویسید