چگونه هنگام مطالعه تمرکز داشته باشیم
چگونه هنگام مطالعه تمرکز داشته باشیم
اگر تمرکز نداشته باشید حواس یادگیری شما بسیار بسیار کم میشود و مطالعه شما مفید نخواهد بود باید مطالعه در شما و در ذهن شما مشغله ایجاد کند و دیگر افکارتان درگیر مسائل دیگر نمیشود ما در این مقاله در تلاش بودیم تا موضوعات مربوط به تمرکز را ارائه داده تا در رابطه با این مسالهدهیچ مشکلی نداشته باشید .
انسان اشرف مخلوقات است به دلیل ویژگی های بی نظیری که دارد ودارای استعداد و توانایی است توانایی در یادگیری در تفکر و اندیشه باعث میشود دست به کارهای خاص بزند و تمامی نتایج اعمالش را ارزیابی و تجزیه تحلیل کند و در عرصه علم و فناوری تحولی خاص ایجاد کند و دنیا را بنا به گفته تافلر به دهکده ای تبدیل کند که اطلاعات در سریع ترین زمان ممکن از قاره ای به قاره ای دیگر انتقال پیدا کند بنابراین بر اثر پیشرفت سریع و غیر قابل انتظاری که در قلمرو دانش و فناوری طی چند قرن اخیر نصیب انسان شده است حجم اطلاعات و دانسته های بشری روز به روز به طور سر سام آوری در حال افزایش است. بر دانش آموزان و دانشجویان لازم است که هرچه سریعتر خود را با این تغییر و تحولات همگام سازند. در این راستا، بسیاری از دانش آموزان و دانشجویان کوشش زیاد می کنند . بسیار مطالعه می کنند اما به دلیل عدم توانایی در تمرکز حواس، هنگام مطالعه نمی توانند به نتیجه د لخواه دست یابند.
تمرکز در لغت به چه معناست ؟
تمرکز در لغت یعنی تراکم ، فشردگی مجموعه، چکیده، تمرکز در اصطلاح یعنی حفظ و نگهداری توجه و تمرکز حواس ، روی موضوعی معین ، بدون تمرکز حواس ، یادگیری مثمر ثمر نخواهد بود . بنابر این همه افراد توانایی تمرکز دارند و چون تمرکز نسبی است یعنی کسی نمی تواند ادعا کند کاملا حواس پرت است ویا همیشه تمرکز حواس دارد.
تمرکز گاهی ساده است و گاهی مشکل. تمرکز در موضوع هایی که نیاز به تفکرو تجزیه و تحلیل دارند مشکل و تمرکز در موضوع هایی که جنبه ی تفریحی و سرگرمی دارند ، بسیار آسان است.
چگونه تمرکز داشته باشیم
View this post on Instagram
تمرکز چیست؟
مثلا در هنگام مطالعه برای همه ما پیش آمده که با یک صدای ناهنجار کل حواسمان پرت میشود و نمیتوانیم مطالعه خوبی را تجربه کنیم و این صداها به کلی تمرکز را از ما گرفته و بعد از اتمام صدا هم هرچقدر تلاش میکنیم بازهم نمیتوانیم به خوبی تمرکز کنیم و حواسمان به موارد دیگر پرت خواهد شد
احتمالا تا به حال برای شما هم پیش آمده که خواسته‌اید مطالعه کنید ولی یک صدای ناهنجار ممتد مانند یک گروهان، بر رشته‌های عصبی مغزتان رژه می‌رود و یک لحظه هم آرام نمی‌گیرد.البته گاهی اوقات چنان برچیزی تمرکز می کنیم که اصلا متوجه وقایع اطرافمان نمی‌شویم. اما چه اتفاقی می‌افتد؟
ما همواره بر چیزی تمرکز داریم. اما زمانی که می خواهیم آن را تحت کنترل خود در بیاوریم بدون در نظر گرفتن عوامل موثر بر تمرکز، این کار را میکنیم که طبیعاتا نتیجه دهنده نیست. مثلا در اثر وارد شدن یک شوک هیجانی ممکن است مدتی دچار حواسپرتی شویم و به جای افزایش تمرکز بر موضوع مورد نظر، مدام به آن شوک فکر کنیم.
در واقع ما همچنان تمرکز داریم اما نه به موضوع مورد نظر، بلکه به موضوع شوک. حال اگر همزمان سروصدای تلویزیون هم اضافه شود سعی میکنیم با خاموش کردن آن، بر موضوع مورد نظر تمرکز کنیم. معمولا عوامل اصلی تمرکز به صورت مخفیانه روی ما اثر می‌گذارند بنابراین آنها را نمی‌بینیم و تقصیر را به گردن عوامل فرعی می‌اندازیم.
اگر دقت کرده باشید گاهی در اوج سروصدا و شلوغی و شاید استرس بر موضوعی متمرکز می‌شویم که بعد از آن خودمان هم تعجب میکنیم. علت چنین اتفاقی دقیقا در نظر گرفتن عوامل مخفی و تاثیرگذار تمرکز است که معمولا ناخوداگاه اتفاق می‌افتد.
اولویت‌های ذهن برای افزایش تمرکز:
ذهن معمولا به چیزی که لذت بخش باشد بیشترین اولویت را میدهد.ممکن است در شلوغی و سروصدا بتوانیم چرخی در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی بزنیم و ذره‌ای حواسمان پرت نشود.
حتی ممکن است هنگام صحبت با کسی که به او علاقه‌مندیم اصلا متوجه حضور دیگران نشویم. ولی اگر بخواهیم پروژه‌ای را به پایان برسانیم که چندان هم به آن علاقه‌ای نداریم همه چیز در دنیا بهانه خوبی میشود که بگوییم تمرکز ندارم.
استعداد:
- زمانی که کاری را انجام میدهید اما بدون ان که دانش زیادی در ان داشته باشید و وقت و انرژی زیادی صرف کنید ان را به راحتی انجام میدهید یعنی شما در این کار استعداد دارید و زمانی که استعداد در کاری را داشته باشیم انرژی کمتری از مغز میگیریم و این کار باعث افزایش انرژی ما میشود هرچند که عواملی هم وجود داشته باشد که تمرکزمان را بهم بریزد حتی می‌توان گفت زمانی که در چیزی استعداد داریم در واقع خلاقیت خود را آزاد کرده‌ایم. به بیان دیگر برای افزایش مهارت تفکر خلاق، تمرکز یک نیاز ضروریست و معمولا در چیزهایی که استعداد داریم خلاق هم هستیم چون به راحتی می‌توانیم بر آنها تمرکز کنیم.
پشیمانی:
ممکن است هرکسی در طول روز پشیمانی در کارها به سراغش بیاید اما این پشیمانی به قدری کوچک باشد که متوجه این موضوع نشویم مثلا یک حرف نامناسبی به شخصی زده باشیم یا پر حرفی کرده باشیم و یا در مقابل اهدافمان ان هم به صورت دائم تسلیم شویم
معمولا این پشیمانی با یک تصمیم جدید پایان می‌یابد و ما برای گرفتن هر تصمیم نیاز به تمرکز زیادی داریم بنابراین هر لحظه ممکن است تمرکز خود را نسبت به موضوع مورد نظر از دست بدهیم زیرا دچار یک پشیمانی هرچند کوچک شده‌ایم.
چگونه سرعت مطالعه خود را محاسبه کنیم ؟
View this post on Instagram
قدرت تمرکز و کاهش آشفتگي ذهني عبارتند از :
هر چند تقويت قدرت تمرکز کار نسبتا دشواري است اما غيرممکن نيست. توصيه هاي مفيد و کارآمد براي کمک به افزايش را برای شما معرفی میکنیم
ذهن انسان طوري نيست که بتواند با هرج و مرج هاي فضاي اطراف خود براحتي مقابله کند چون هر يک از حواس هر لحظه محرکي را از دنياي بيرون دريافت مي کنند و همين روند، تمرکز انسان را براحتي مختل مي کند.
1. محيط مناسبي را براي کار کردن انتخاب کنيد
- مطمئن باشید که محیط و فضا تاثیر زیادی بر تمرکز شما دارد باید فضایی ارام و دلچسب باشد تا در این محیط کار کنید و کارایی بهتری در زمینه تمرکز داشته باشید
2. افکار خود را کنترل کنيد
- نباید اجازه دهید که افکار مزاحم به سراغتان بیاید افکاری که بی ربط به موضوع تمرکز شما هستند و ذهنتان را اشفته سازد زمانی که این افکار به ذهنتان خطور میکند به ان ها توجه نکنید و بیشتر بر کار اصلی خود تمرکز کنید
3. يک برنامه زماني مشخص و منطقي داشته باشيد
- زمان بندي مناسب براي انجام کارها باعث ايجاد تعادل بين وقت کار و تفريح مي شود و به آرامش ذهني کمک مي کند. در اين حالت قدرت ذهن براي مقابله با عوامل آشفته کننده بيشتر مي شود.
4. هرگز منفي نباشيد
- این جمله نتوانستن را بکار نبرید که هرگز نمیتوانید تمرکز داشته باشید و اگر این افکار منفی را داشته باشید تمرکز شما را دشوار خواهد کرد چون با این افکار منفی بیشتر روی عدم توانایی تمرکز میکنید
5. چند کار را همزمان با هم انجام ندهيد
- در اين وضعيت هرگز نمي توانيد روي يک کار متمرکز شويد. يک کار را تمام کنيد و بعد سراغ کار بعدي برويد.
6. صداهاي اضافي را حذف کنيد
- صداهاي اضافي در محيط کار تمرکز مناسب را تقريبا غيرممکن مي کند و حذف آنها بسيار مهم است.
7. رژيم غذايي مناسب و ورزش متعادل اثر زيادي در افزايش تمرکز دارد
- کمبود ريز مغذي هاي ضروري موجب خستگي و آشفتگي ذهني مي شود. خوردن مغز خشکبار، ويتامين E و ميوه ها براي بهبود تمرکز مفيد است.
8. وظيفه خود را خوب درک کنيد
- ترديد داشتن درباره کاري که بايد انجام دهيد تمرکز کردن روي آن را دشوار مي سازد.
9. به احساس تعلل در کار کردن غلبه کنيد
- وظيفه خود را به تعويق نيندازيد و تصميم بگيريد که تا کار خود را طبق برنامه زماني انجام نداده ايد، صندلي خود را ترک نکنيد.
10. زمانهاي بازدهي و کارآيي بيشتر را مشخص کنيد
- مواقعي را که بيشترين بازده کاري را در طول 24 ساعت شبانه روز داريد مشخص کنيد. براي افراد مختلف اين ساعات متفاوت است؛ پس ابتدا ساعت بيشترين بازده کاري مخصوص خود را پيدا کرده و سعي کنيد کارهاي سخت تر را که جذابيت کمتري برايتان دارند در اين ساعت ها انجام دهيد.
11. مثبت باشيد
- وقتي نياز به تمرکز داريد مدام به خود يادآوري کنيد که بخوبي مي توانيد تمرکز کنيد. اين تکرار لفظي واقعا توانايي تمرکز را در شما افزايش مي دهد.
12. وظايف را تقسيم بندي کنيد
- کارهايي که آغاز و پايان مشخصي ندارند تمرکز شما را مختل مي کنند. اگر پروژه بزرگي را بايد انجام دهيد مسير انجام آن را مشخص کنيد و با تقسيم بندي مناسب کارها تمرکز خود را افزايش دهيد.
13. نقش تمرين را فراموش نکنيد
- تمرينات بدني افزايش دهنده تمرکز را انجام دهيد چون ورزش کردن به طور معمول تمرکز از دست رفته را با بهبود هماهنگي بين ذهن و بدن، بازمي گرداند.
14. مراقبه کنيد
هر چند مراقبه درمان نيست اما مي تواند تمريني بسيار مفيد و موثر براي تقويت حافظه و کنترل ذهن باشد که بتدريج قدرت تمرکز را بالا مي برد.
15. آرام باشيد
- خود را به منظم بودن مقيد کنيد تا از زمان هاي بيشتري استفاده موثر نماييد. با وظايف کوچک تر شروع کنيد اما اگر در ابتدا براحتي قادر به تمرکز نبوديد نااميد نشويد؛ به همان کار کوچک بچسبيد تا کم کم آرام تر شده و تمرکزتان بيشتر شود.
16. مغز خود را تعميم دهيد
اگر نمي توانيد بيش از چند ثانيه روي موضوعي متمرکز شويد، به محض آن که حواستان پرت شد، دوباره همان موضوع را در ذهن خود نگه داريد و به آن توجه کنيد. با اين تمرين ذهن را آموزش مي دهيد که بتواند براي مدت طولاني تري روي يک مطلب ثابت شود.
17. مهلت انجام کار را مشخص کنيد
براي تقويت تمرکز، تعيين مهلت هاي مشخص براي انجام کار، بسيار خوب است و کاربرد زيادي دارد.
18. به اندازه کافي بخوابيد
خواب کافي و منظم از عوامل موثر در تقويت قدرت تمرکز است.
19. استقامت کنيد
اگر در ابتداي تمرينات احساس کرديد پيشرفتي در تقويت تمرکز خود نکرده ايد، هرگز نااميد نشويد و ادامه دهيد. هر هفته با تمرينات کوچک شروع کنيد و موفقيت هاي کوچک را به ياد بسپاريد.
20. نيازهاي خود را مديريت کنيد
- قبل از آغاز هر کاري مطمئن شويد تمام کارها و وسايلي را که به آنها نياز داريد مرتب و آماده کرده ايد. اين کار به کاهش حواس پرتي در حين کار کمک مي کند.
پیشنهاد ما : بهترین روش درس خواندن برای شب امتحان
چگونه هنگام درس خواندن تمرکز داشته باشیم؟
🟢ابتدا یک لیست از کارهایتان آماده کنید
- کارهای مهم را در لیستتان وارد کنید و این موضوع را بدانید شما در طول روز نهایتاً باید ۵ کار مهم و سنگین را انجام دهید. خیلی از آدم‌ها زمانی که می‌خواهند برنامه‌ریزی کنند و یک لیست برای کارهایشان داشته باشند احساس سوپرمن بودن می‌کنند و کلی کارهای سنگین و پیچیده را برای خودشان در نظر می‌گیرند! پس حواستان به این موضوع باشد ۳ – ۵ کار مهم برای هرروز
🟢استراحت هوشمندانه باعث افزایش تمرکز میشود
- باید استراحت داشته باشید و پاداشی برای خود در نظر بگیرید شما یک ربات نیستید یا مانند ماشین بولدزر نیستید باید بعد از هرکار سختی استراحت لازم را داشته باشید و نباید مطالعه و درس خواندن حس بدی را در شما به وجود بیاورد بهترین مدل انجام ۱ ساعت کار و ۱۰ دقیقه استراحت است. حواستان باشد زمانی که برای استراحت در نظر می‌گیرید مشغول کارهایی نشوید که دردسرش برای شما بیشتر از ۱۰ دقیقه باشد. به‌عنوان‌مثال برای استراحت در بین کارتان هوس غذا خوردن یا تماس گرفتن با دوستانتان را نکنید! این کار باعث میشود به‌صورت دومینو‌‌ای برنامه شما از بین برود!
🟢درس‌ها و کارهای کوچک را زودتر انجام دهید
- این روش در ایران یکم متفاوت است! در خیلی از کتاب‌های بهبود و رشد فردی پیشنهاد میشود که در ابتدای روز کار سخت‌وسنگین را انجام دهید؛ اما ما ایرانی‌ها وقتی کار سنگین را زودتر انجام می‌دهیم احساس میکنیم که دیگر می‌توانیم استراحت کنیم و یک حس اعتمادبه‌نفس زیادی ما را دربر می‌گیرد. این اتفاق باعث میشود که به بقیه‌ی کارها نرسیم و تمرکز ما به هم بخورد! پس بهتر است باکارهای کوچک و سریع شروع کنیم!
🟢اولویت‌بندی برای افزایش تمرکز در هنگام مطالعه
- باید کارهای خودتان را اولویت بندی کنید برای اینکه تمرکز خود را افزایش دهید این کار ظاهرا ساده به نظر میرسد اما بسیار حیاتی و مهم است به‌عنوان مثال شما فردا امتحان فیزیک دارید ولی متوجه می‌شوید باید به یکی از دوستانتان زنگ بزنید. خوب الآن اولویت‌بندی کار با شماست. به تجربه خدمتتون عرض می‌کنم همین یک مهارت ۷۰٪ باعث افزایش تمرکز شما میشود. اولویت‌بندی برای افزایش تمرکز ذهن!
نحوه مطالعه بیل گیتس چگونه بود با این کلیپ اموزشی همراه باشید
View this post on Instagram
چگونه هنگام درس خواندن تمرکز داشته باشیم؟
ورزش برای افزایش تمرکز
- انجام ورزش یکی از کارهایی است که باعث افزایش تمرکز در شما میشود باید توجه داشته باشید که چه نوع ورزشی تمرکز شما را افزایش میدهد مثلا تمرینات یوگا برای تمرکز داشتن بسیار بسیار توصیه میکنیم اما ممکن است تمرین یوگا برای شما سخت باشد میتوانید تمرینات مدیتیشن انجام دهید و اگر با تمرینات مدیتیشن هم راحت نیستید میتوانید تمرینات تنفسی داشته باشید سعی کنید قبل از شروع کارتان حتماً چند نفس عمیق داشته باشید. اگر بتوانید تمرین ۳/۵/۲ را پیاده کنید که دیگر عالی میشود. به این صورت که در ۲ ثانیه هوا را از بینی به وارد شش‌ها میکند.۵ ثانیه هوا را نگه می‌دارید و در ۳ ثانیه هوا را دهان خارج میکنید و حداقل ۵ بار این کار را تکرار میکنید.
قدرت انتخابتان را کم کنید!
- اگر قدرت انتخابتان کاهش پیدا کند تمرکز شما افزایش پیدا میکند باید با خود کاری کنید که نتوانید قدرت انتخاب زیادی داشته باشید مثلاً برای افزایش تمرکز در هنگام مطالعه بهتر است فقط ۱ یا ۲ کتاب مهم دم دست شما باشد. یادم می‌آید زمانی که خودم کنکوری بودم دوستی داشتم که همیشه میزش پر از کتاب و جزوه و دفتر و یادداشت بود. متأسفانه برخلاف تلاش‌های زیادی هم که داشت نتوانست به نتایج دلخواهی برسد و همیشه آشفته بود. پس آگاهانه قدرت انتخاب خودتان را کاهش دهید.
مدیتیشن را جدی بگیرید!
- ذهن ما در طول روز به هزاران موضوع متخلف فکر میکند هزاران چیز را تحلیل میکند. شما با انجام مدیتیشن میتوانید ذهنتان را از این شلوغی نجات دهید. برای انجام این روش بهترین چیز انجام مدیتیشن است. اگر واقعاً علاقه‌مند به انجام مدیتیشن هستید به شما پیشنهاد می‌کنم که این دوره فوق‌العاده رو از دست ندهید!
بازی و تمرین برای افزایش تمرکز
- برای ده دقیقه به‌صورت متمرکز یک کتاب را بخوانید. بدون اینکه متوقف شوید. بهتر است این کتاب رمان باشد که خیلی درگیر مطالب سنگین نباشید.
- کاری را حداقل با درگیر کردن ۳ حواس اصلی انجام دهید. مثلاً یک پرتقال را پوست بکنید. خوب نگاهش کنید. خوب بوی‌اش را احساس کنید! خوب سنگینی‌اش را در دستتان احساس کنید. خوب مزه‌اش را بچشید و…
- تایپ ۱۰ انگشتی را یاد بگیرد. تایپ ۱۰ انگشتی یا کار با تمام انگشتتان مثل ساززدن و… باعث افزایش تمرکز شما در انجام کارهای مختلف میشود
- اعداد را ۴ تا ۴ تا بشمارید و این کار را تا رقم زیاد ادامه دهید. مثلاً ۴ ۸ ۱۲ ۱۶ ۲۰ ۲۴ و…
- در فضایی که هستید به سه صدای مختلف به صورت همزمان گوش کنید.
از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید
- اگر شما هم به دنبال این هستید چگونه تمرکز داشته باشید. حتماً به شما توصیه می‌کنم که از شبکه‌های اجتماعی فاصله بگیرید. در خلاصه‌ی کتاب کار عمیق حسابی درباره‌ی این موضوع برای شما توضیح داد‌م.
یک کاغذ کنار دستتان باشد
- در زمان درس خواندن و مطالعه حتماً یک کاغذ سفید در کنار دستتان قرار بدهید تا هر فکر و ایده‌ی به ذهنتان رسید را دران وارد کنید. ممکن است هنگام درس خواندن متوجه شوید که باید به دوستتان زنگ بزنید یا باید فلان وسیله را خرید کنید و…
کاری که لازم است انجام دهید فقط یک کار است. انتقال ان فکر به کاغذ. بعد از انجام کار مهمتان که می‌تواند درس خواندن باش
اجازه ندهید افراد دیگر حواس شمارا پرت کنند
- میتوانید پشت در اتاقتان یا پشت لپ تاپ‌تان یادداشت قرار دهید که در حال حاضر درگیر انجام یک کار عمیق هستم و نیاز به تمرکز و آرامش دارم لطفاً مزاحمم نشوید. در بدترین حالت میتوانید به افرادی که نیاز هست شفاهی اعلام کنید که تا ۱ ساعت دیگر باید درس بخوانم و نیاز به تمرکز و دقت دارم.
برای داشتن انگیزه، چرایی کارتان را پیدا کنید
- برای افزایش تمرکز در هنگام درس خواندن یکی از کارهایی که می‌تواند به شما کمک کند انگیزه است. با خودتان شفاف باشید که چرا می‌خواهید فلان کار را انجام دهید. اگر قرار است متمرکز درس بخوانید با خودتان شفاف باشید که درس خواندن من چه دلیلی دارد؟ هرچقدر چرایی و دلیل شما برای انجام کاری قوی‌تر باشد احتمال اینکه شما آن کار را به زودتر و بهتر به نتیجه برسانید بیشتر میشود.
متون کتاب را می‌بینم اما نمی‌فهمم؟
- اگر بخواهید کمی در بحث تمرکز در هنگام درس خواندن عمیق شویم به این نکته می‌رسیم که شما باید روش را هم بیاموزید! خیلی از افراد تمرکز خوبی دارند ولی پریز برق را به تلفن می‌زنند! این کار آنها باعث میشود که نتیجه‌ی لازم را نگیرند. مثلاً همین موضوع! یکی از بهترین روش‌ها برای حل این موضوع تصویرسازی در هنگام مطالعه است. اگر بتوانید مطالبی که در حال خواندن آن هستید را تصویرسازی کنید و روی کاغذ رسم کنید و ببینید احتمال اینکه بیشتر با موضوع درگیر شوید بیشتر میشود.
آیا موسیقی روی تمرکز تأثیرگذار است؟
- موسیقی خوب و بدون کلام می‌تواند شرایطی را برای شما فراهم آورد که از محیط شلوغ فکری خود کمی فاصله بگیرید.
وقتی می‌خواهم متمرکز درس بخوانم ذهنم پرش دارد چه‌کار کنم؟
- بهترین روش نوشتن دل‌مشغولی‌هاست. حواستان باشد. ابتدای امر تصمیم انجام یک کار در ذهن شما گرفته میشود پس هنوز می‌توان جلوی ان را گرفت. پس بهتر است همان لحظه آن را بر روی یک کاغذ بنویسید تا تکلیفش بعد از مطالعه سراغش بروید.
نتیجه گیری :
بهتر است تمامی نکاتی که در این مقاله نوشته شده را با دقت بخوانید و سعی کنید هنگام مطالعه کردن این نکات را رعایت فرمایید تا نتیجه و عملکرد بهتری برایتان داشته باشد
پست های مرتبط
4 اسفند 1403
3 اسفند 1403
دیدگاهتان را بنویسید